Mehmet Emin Resulzâde (Azarbaycan):
BİR KERE YÜKSELEN BAYRAK, BİR DAHA İNMEZ!
RESULZÂDE'NİN DOĞUMU:
Tarihteki ilk Türk Cumhuriyeti olan "Azerbaycan Cumhuriyeti"nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mehmet Emin Resulzâde 31 Ocak 1884’te Bakü’de doğdu.
YAZARLIK HAYATI:
İlk yazısı Tiflis’de Mehmet ağa Şahtahtlı’nın Şark-ı Rus Gazetesi'nde yayınlandı. Daha sonra Hayat Gazetesi, Fiyuzat Dergisi, İrşat, Terekki Tekamül, Yoldaş Gazetesi ve yine 1905 yılında haftalık olarak Tahran’da yayınlanan ilk emokrat gazete olan Yeni İran’da, 1915-17 yıllarında İstanbul’da yayınlanan Yeni Kafkasya, 1923-28 Azeri-Türk, Odlu Yurt, 1928 ve 39 yıllarında Berlin’de yayınlanan Kurtuluş adlı milli Azerbaycan hareketini ikinci defa yönlendiren yayınlarda kalemi ile mücadele verdi.
SİYASİ HAYATI:
1903’ten itibaren Azerbaycan’da Şefa, Necat, Eedeb Yurdu, Cemiyeti Harbiye gibi milli cemiyetlerde çalışan RESULZADE 1905’te Azerbaycan Gençlik Hareketlerinin Önderi olarak Çarlık Yönetimine karşı meşrutiyet hareketlerinde görülmektedir.
Bakü’de bulunan Rus Sefaretinin baskısı üzerine ülke dışına çıkarılarak İstanbul’a gönderilmiştir. 1913’te Rusya’da ilan edilen genel af üzerine Bakü’ye dönerek döndü.
RESULZADE artık bir fikir ve siyaset adamı olarak örgütlenmek amacındadır. 1917’de milli Azerbaycan hareketini yönlendirecek olan MUSAVAT HALK PARTİSİ’nin ilk kurultayında oy birliği ile Genel Başkanlığa seçilecektir.Mehmet Emin RESULZADE artık lider kişiliği ile siyaset sahnesindedir.
Rusya Müslümanları Kongreleri'ne tam yetkiyle katılırken Kafkasya Seyimi’ne katılarak burada çok aktif görevler almıştır.
Artık 28 Mayıs 1918’te Azerbaycan’ın bağımsız bir cumhuriyet olarak varlığını ilan eden Milli Şuranın başında Mehmet Emin RESULZADE vardır.
Milli Şurayı teşkil eden partiler tarafından kurulan Koalisyon Bloku'na da başkanlık etmektedir.
HAPİSHANE HAYATI:
Mehmet Emin RESULZADE’nin Fikir ve Siyaset adamı olarak 1903’te başlattığı mücadele Çeka hapishanelerindeki 17 yıllık süre ile ömrünü tamamlayacaktır.
ESERLERİ:
Önder Mehmet Emin RESULZADE’nin siyasal yaşamında fikirlerini gelecek nesillere devri ederken bıraktığı eserlerinin isimleri :
· Azerbaycan Cumhuriyeti, Keyfiyeti Teşekkülü ve Şimdiki vaziyeti
· Asrımızın Siyavuşu
· İhtilalcı Sosyalizmin İflası ve Demokrasinin Geleceği
· Milliyet ve Bolşevizm
· Rusya’da Siyasi Vaziyet
· İstiklal Mefkuresi ve Gençlik
· Panturanizm ve Kafkasya Problemi
· Çağdaş Azerbaycan Edebiyatı
· Azerbaycan Şairi Genceli Nizami
· Azerbaycan Kültür Gelenekleri
· Çağdaş Azerbaycan Tarihi
· Milli Tesanüt
· Siyasi ve İlmi Makaleler
SÖZLERİ:
Milli Kültürün esasına dayanması ve milli demokratik Türk devletçiliği temeli üzerine kurulması itibariyle Azerbaycan, ilk Türk Devleti ve ilk Müslüman Türk Cumhuriyeti'dir.
Ey Gençlik! Senin uhdende Büyük bir vazife var: Senden evvelki nesil yoktan bir bayrak, mukaddes bir ideal remzi yarattı. Onu bin müşkülatla yücelterek dedi ki: Bir kere yükselen bayrak, bir daha inmez!
ATATÜRK İÇİN SÖYLEDİĞİ:
Muazzam eserinin müdafaasını emanet ettiği Türk Gençliğine “Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur” diyen ATATÜRK’ün Türk köylüsü ile neferi hakkındaki samimi fikirleri, malumdur.
Ona göre, “Memleketin yegane efendisi köylüdür!” , Ne mutlu Türküm diyene! Bu en çok tekrarladığı bir şiardır.
KAYNAKLAR :
Yenidenergenekon Sitesinden alinmistir.
Gönderen: HYP TDÇK Başkanı: Serdar Bayram
Özetleyen: HYP Denizli İl Başkanı Yatağanbaba
|
